Prem: “Diabetes is een chronische ziekte die voor veel problemen kan zorgen. Denk bijvoorbeeld aan blindheid, amputaties of nierproblemen. Er is ook een relatie met ziekten van hart en bloedvaten. De ernst hiervan wordt nog wel eens onderschat: de meeste mensen met diabetes type 2 overlijden zelfs als gevolg van een hartinfarct, een herseninfarct of hartfalen.

Sinds 10 jaar zijn er medicijnen voor mensen met diabetes beschikbaar die het risico op deze problemen verlagen. Deze medicijnen zorgen voor minder hart- en vaatziekten en verlagen het risico op overlijden hierdoor. Dit zijn pillen, de zogenaamde SGLT2-remmers en injecties, de GLP1-analogen. Deze medicijnen werken het beste als je daarnaast ook je leefstijl aanpast waardoor je gewicht verliest.

Tijdens mijn werk als apotheker viel het mij op dat veel mensen met diabetes die een verhoogd risico lopen op hart- en vaatziekten, niet de juiste medicijnen krijgen.  Veel dokters letten vooral op de diabeteswaarden en hoe ze deze stabiel kunnen krijgen. Men kijkt vaak niet naar het risico op hart- en vaatziekten. Daardoor krijgen mensen met een hoog risico op deze problemen vaak nog de ‘oude medicijnen’ voorgeschreven, terwijl ze volgens de laatste inzichten in aanmerking komen voor een andere behandeling .

Samen met 2 huisartsen uit mijn regio ben ik toen aan de slag gegaan. We hebben uit het apotheeksysteem alle mensen met diabetes type 2 opgespoord die in aanmerking kwamen voor de nieuwere medicijnen. Bijvoorbeeld omdat zij een beroerte, hartinfarct of hartfalen hadden gehad of niet goed werkende nieren hadden. We hebben van elk van deze mensen besproken of het wenselijk was de medicijnen aan te passen. Een groot deel van deze patiënten is toen uitgenodigd voor een gesprek bij de apotheker.

“Er is een relatie tussen diabetes en hart- en vaatziekten.”

Bij het merendeel van deze mensen is toen de diabetesmedicatie na overleg met de huisarts aangepast. Ook krijgen ze van de praktijkonder-steuner begeleiding bij het aanpassen van hun leefstijl. Dat is heel belangrijk. Als mensen met diabetes namelijk teveel suiker en zout gebruiken, zullen ze door gebruik van de medicijnen (de SGLT-2-remmer) meer moeten plassen. En als mensen met diabetes teveel suikers gebruiken of grote porties eten, worden ze misselijk door het gebruik van de medicijnen (de GLP1-analogen).

Mijn wens voor de toekomst? Dat mensen met diabetes de voor hen beste zorg en begeleiding krijgen. Aan de ene kant gaat het om begeleiding bij het veranderen van hun leefstijl. We weten dat een paar kilo afvallen al heel veel kan doen voor de gezondheid. Daarnaast zijn er nu zoveel verschillende medicijnen beschikbaar, dat we de kwaliteit van leven van mensen in combinatie met een gezonde leefstijl echt kunnen verbeteren. Maar het is wel belangrijk dat iedereen met diabetes dan die medicijnen krijgt die hiervoor nodig zijn en deze medicijnen op de juiste manier gebruikt. En dat is waar ik, en ook collega-Service Apothekers, mensen echt kan helpen. In de apotheek maar ook met onze online begeleiding via de app.”

“Er zijn nu zo veel verschillende medicijnen beschikbaar, dat we de kwaliteit van leven van mensen met diabetes echt kunnen verbeteren.”

Verbeteren van online begeleiding

De apotheker heeft een belangrijke rol in het begeleiden van mensen bij het gebruik van hun medicijnen. Die begeleiding kan ook deels gegeven worden met een online zorgprogramma. Dit programma wordt aangeboden vanuit Service Apotheek Persoonlijk advies en wordt al succesvol gebruikt bij mensen met astma en COPD.

Prem Adhien heeft dit programma samen met 9 andere Service Apothekers getest bij mensen met diabetes. De patienten kregen 2 weken na de start met een nieuw diabetesmedicijn een online vragenlijst toegestuurd. De ingevulde antwoorden kwamen binnen bij de eigen apotheker. Zo kon de apotheker het medicijngebruik en de ervaring van de patiënt goed in de gaten houden. Zo nodig nam de apotheker contact op met de patiënt. Eventueel werd er met de huisarts overlegd.

Prem is enthousiast dat de begeleiding bij mensen met diabetes op deze manier beter wordt georganiseerd. Prem: “Op deze manier kan ik als apotheker een grote groep mensen op afstand in de gaten houden. Als het nodig is kan ik persoonlijke zorg bieden.” Uit de test kwamen ook een aantal zaken die nog kunnen verbeteren, dat kost nog wat tijd. Naar verwachting is het programma van de Service Apotheken vanaf het voorjaar in 2025 beschikbaar voor alle mensen die diabetesmedicijnen gebruiken.

Om het programma te gebruiken, download je hier de Service Apotheek App!