Thema - smeerconsult - Service Apotheek

Minder onjuiste informatie, meer smeerconsulten

Als je een probleem hebt met je huid, dan is dit niet alleen voelbaar maar ook zichtbaar. Iedereen gaat hier anders mee om. Dermatoloog Annemie Galimont en apotheker Petra Hoogland werken ieder binnen het eigen vakgebied aan het verbeteren van informatie over huidaandoeningen en de behandeling ervan. Veel mensen weten niet welke zorg er voor hen beschikbaar is en waar ze met hun vragen terecht kunnen. Petra en Annemie onderzochten de waarde van een ‘smeerconsult’ door apothekers.

Petra Hoogland, apotheker bij Service Apotheek (hoofdkantoor).

Mijn passie: de apotheker als expert in medicijnen in de Dikke van Dale! Ervoor zorgen dat de kennis die de apotheker heeft over medicijnen wordt ingezet om goede farmaceutische zorg beschikbaar te houden voor iedereen.

Jullie hebben onderzocht hoe de zorg van de dermatoloog en de apotheker beter op elkaar aan kunnen sluiten. Wat viel je op?

Annemie: “We hebben in dit onderzoek gezien dat veel mensen die al lange tijd medicijnzalf gebruiken, toch behoefte hebben aan een smeeradvies. Zij zijn niet goed op de hoogte van wat de dermatoloog en apotheker nog meer voor ze kan betekenen. Ook merkten we dat veel mensen met klachten blijven rondlopen en niet meer naar een zorgverlener vragen, omdat ze denken dat dit geen zin heeft of niet (nogmaals) durven vragen. Dan denken ze dat het erbij hoort en ze de klachten moeten accepteren, terwijl ze wel veel last hebben van hun huidaandoening. Ik maak me daar echt zorgen om. Ten eerste omdat veel problemen goed te behandelen zijn, het is niet nodig zoveel last te hebben. Maar vooral ook omdat mensen dan niet meer onder behandeling van een arts staan, maar wel veel informatie zien van anderen op internet en social media. Helaas gaat hier erg veel foute informatie rond van mensen die wel heel overtuigend over komen, maar geen medische scholing hebben gehad. Ik wil echt dat mensen zich (weer) goed laten informeren door zorgverleners!”

Petra: “De apotheker is ook een zorgverlener, die is zo laagdrempelig dat je gewoon binnen kan lopen. Een afspraak maken is altijd beter omdat de apotheker zich dan kan voorbereiden, maar het hoeft niet. Het is belangrijk dat mensen de apotheker ook weten te vinden om hun vragen te stellen. Ook het apotheekteam kan al heel veel vragen beantwoorden.”

Annemie: “Inderdaad, de apotheker is ook een specialisme waarvoor jaren gestudeerd is. Je bespreekt met de dermatoloog of huisarts welke behandeling je krijgt. Bij de apotheker kan je advies krijgen over het gebruik van die behandeling. We zagen in het onderzoek dat mensen betere dermatologische zorg krijgen als de informatie van de apotheker en de dermatoloog is afgestemd en mensen bij de apotheek aanvullend geadviseerd worden.
Mensen krijgen beter advies en weten beter hoe ze hun medicijnen het beste voor ze kunnen laten werken. Immers, een medicijn dat niet goed gebruikt wordt, kan nooit het optimale resultaat geven.”

Petra: “Ja, het gebruik van een smeerbaar medicijn lijkt natuurlijk heel makkelijk en je kan zelf merken of iets werkt of niet, maar toch zien we veel problemen bij het gebruik van medicijnzalven in de praktijk. Mensen weten niet hoeveel of hoe vaak ze moeten smeren. Ook weten we dat ze de motivatie kunnen verliezen als ze langdurig moeten smeren of niet weten wanneer ze welk effect kunnen verwachten. Voor veel mensen is een smeerconsult of een herhaalde uitleg van de verschillende zalven en juist gebruik dan juist heel waardevol. De apotheker kan ook adviezen geven over de zin en onzin van supplementen of het afbouwen van medicijnzalven of medicijnen voor op de huid.”

“Een medicijn dat niet goed gebruikt wordt, kan nooit het optimale resultaat geven.”

Annemie: “Dermatologen maken natuurlijk zelf ook een afbouwschema voor afbouwen van huidmedicijnen, maar veel medicijnen worden door de huisarts voorgeschreven. Dan kan de apotheker ook helpen bij het maken van een passend afbouwschema. Bij medicijnen met een corticosteroïd kan je bijvoorbeeld niet in 1 x stoppen, dan heb je kans op verergering van de huidproblemen. De apotheker kan de huisarts en dermatoloog helpen door deze zorg over te nemen.”

Kan iedereen bij een Service Apotheek een smeerconsult aanvragen?

Petra: “Bij vragen over crèmes en zalven kun je zeker bij je Service Apotheek terecht, het zal nog niet overal ‘smeerconsult’ heten. We merken dat veel mensen wel contact hebben met het apotheekteam maar vaak niet weten wie hun apotheker is. Vraag gerust bij blijvende klachten om een gesprek met de apotheker over je medicijnen. De apotheker overlegt achter de schermen weer met de huisarts of dermatoloog als er vragen zijn over de diagnose of de juiste behandeling.”

Dr. Annemie Galimont, dermatoloog in het Bravis ziekenhuis in Roosendaal.

Mijn passie: kennis delen en zorgverleners verbinden! Waarom? Om goede huidzorg voor iedereen te realiseren en onjuiste informatie (desinformatie) terug te dringen.

Wat is jullie tip aan onze lezers als ze huidproblemen hebben?

Annemie: “Het is altijd goed om je te verdiepen in de informatie en ervaringen van andere mensen met huidaandoeningen, bijvoorbeeld hoe je omgaat met huidproblemen en hoe je sterker staat en je zorgt dat je je niet schaamt. De patiëntenvereniging VMCE is hiervoor een betrouwbare bron.

Gaat het echter over je behandeling, ga dan niet zelf stoppen of starten met medicijnen of supplementen op advies van anderen op social media. Controleer dan altijd de informatie eerst bij een betrouwbare bron en dat is je huisarts of dermatoloog, en als het over medicijnen gaat ook zeker je apotheker.”

“Ga niet zelf stoppen of starten met medicijnen of supplementen op advies van anderen.”

Petra: “Er zijn ook nog veel betrouwbare online bronnen.
Op Thuisarts.nl vind je veel informatie over huidaandoeningen en klachten. Op de websites van de dermatologie afdeling van ziekenhuizen staat veel betrouwbare informatie over hoe een behandeling in zijn werk gaat en wat de stappen zijn. Wil je iets weten over je medicijnen, dan kijk je op Apotheek.nl. Download de Service Apotheek-app, dan heb je deze informatie van Apotheek.nl ook altijd bij de hand, direct in je medicijnoverzicht.”

Er zijn veel verschillende zorgverleners op het gebied van huidzorg. Kunnen jullie eens kort uitleggen wie nu welke rol heeft?

Iedere zorgverlener kan weer een eigen specialisme hebben dus we kunnen niet volledig zijn. In grote lijnen zijn dit de verschillen:

Dermatoloog is de arts die gespecialiseerd is in huidzorg. De dermatoloog stelt diagnoses en behandelt mensen met langdurige klachten en/of met meer problemen tegelijk. De dermatoloog schrijft medicijnen voor. Daarnaast behandelt de dermatoloog huidkanker en problemen van haar, nagels en (aangrenzende) slijmvliezen. Ook weefstel in de huid wordt door de dermatoloog behandeld, denk aan spataderen en problemen bij zweetklieren. Er zijn dermatologen met aanvullende specialismen, zoals de kinderhuid, psychologische begeleiding of tropische infecties van de huid.

Huisarts is de arts die breed opgeleid is en kan herkennen welke patiënt een dermatoloog nodig heeft en welke patiënt door de huisarts zelf behandeld kan worden. De huisarts behandelt eenvoudige of tijdelijke huidproblemen zelf en verwijst naar de dermatoloog voor een diagnose of als de behandeling langdurig of complex is. De huisarts schrijft ook medicijnen voor.

Apotheker is de medicijnexpert en weet alles van crèmes en zalven (huidmedicijnen). De apotheker kan uitleg geven over hoe je het best kunt smeren, hoe vaak en hoeveel en zorgt dat de juiste vorm en dosering voor de patiënt klaarliggen. De apotheker kijkt ook of de huidmedicijnen samen gaan met andere medicijnen en zelfzorgproducten. De apotheker schrijft zelf geen medicijnen voor, maar overlegt hierover wel met de arts, bijvoorbeeld om de behandeling aan te passen.

Huidtherapeut is de schakel in de huidzorg die naast cosmetische problemen ook medische problemen behandelt zoals lymfoedeem, acne en begeleiding bij eczeem en brandwonden. De dermatoloog en huisarts kunnen doorverwijzen naar de huidtherapeut. De huidtherapeut stelt zelf geen diagnose, maar verwijst naar de huisarts of dermatoloog bij verdenking van een huidaandoening of -infectie. De huidtherapeut schrijft
geen medicijnen voor.

Schoonheidsspecialist verzorgt en behandelt de huid en geeft advies ter bescherming en verbetering van de conditie van de huid. De schoonheidsspecialist behandelt voornamelijk cosmetische problemen van huid en haar en kan een huidanalyse uitvoeren. Bij verdenking van een medisch probleem verwijst de schoonheidsspecialist je door naar de huisarts.