Angélique van der Geest-Hoppenbrouwers

“Huisarts Janneke Pelser en ik bespraken tijdens een overleg in 2018 de (gezondheids)problemen in Amerika. Die waren ontstaan doordat veel mensen de pijnstiller oxycodon hadden gebruikt. Het middel was door de fabrikant aan de man gebracht als een pijnstiller waaraan je niet verslaafd kon raken. Maar dat bleek niet waar. In Amerika zijn zoveel mensen overleden door het gebruik van deze pijnstiller dat er sprake is van een crisis, ook wel Opioïdencrisis genoemd.

Toen we begrepen hoe snel iemand onbedoeld aan dit middel verslaafd kan raken, kwamen we in actie. Dit om te voorkomen dat deze verslavingsproblemen ook in onze regio zouden ontstaan. We beseften dat we het alleen konden oplossen door samen te werken met andere zorgverleners. Daarom hebben we contact gezocht met een verslavingsdokter en een pijndokter uit het ziekenhuis in onze regio. Met z’n vieren gingen we aan de slag.

“Door onze samenwerking is het aantal recepten van verslavende pijnstillers gehalveerd.”

We gaven scholing aan de 200 huisartsen, 42 apothekers en de ziekenhuisspecialisten in de regio. Zij gaven die kennis weer door aan hun collega’s. Zo is iedereen op de hoogte. Ook zijn er gezamenlijke afspraken gemaakt. Bijvoorbeeld over wanneer de sterke pijnstiller wel en wanneer niet mag worden gegeven en dat de pijnstiller maximaal een week gebruikt mag worden. Als we in onze apotheek nu een recept binnenkrijgen dat anders is dan wat is afgesproken, bellen we de dokter om dit te bespreken. Ook begeleiden we mensen die deze pijnstiller komen ophalen aan de balie en vertellen we dat het middel verslavend werkt.

Apothekers hebben de uitgifte van deze sterke pijnstiller bijgehouden en daaruit blijkt dat de laatste 2 jaar de helft minder van de verslavende pijnstiller aan patiënten is voorgeschreven. Dat is echt een fantastisch resultaat!”

Janneke Pelser

“Een grote groep mensen heeft altijd pijn. Als dokter wil je je patiënten helpen, maar dat kan niet altijd. Ik gaf hen weleens sterke pijnstillers, zoals oxycodon. Toen ik erachter kwam hoe verslavend deze pijnstillers zijn, ben ik heel erg geschrokken. Deze pillen zijn veel slechter voor je dan we dachten, terwijl we het vrij makkelijk voorschreven. Het bleek dat de pijnstiller oxycodon ook regelmatig door artsen in het ziekenhuis werd voorgeschreven. We weten niet altijd dat iemand deze middelen gebruikt.

Vooral de kortwerkende oxycodon is verslavend. Dat werkt zo: Je neemt een tabletje tegen de pijn. Je lichaam voelt zich daardoor zo goed dat het er meer van wil. Je lichaam gaat meer pijn aanmaken. Na een maand kun je al verslaafd raken. Een belangrijke afspraak die we met zorgverleners in onze regio hebben gemaakt is dan ook om geen kortwerkende oxycodon meer voor te schrijven. Alleen bij mensen met pijn door kanker. Hierdoor is het gebruik ervan enorm gedaald.

“Pijnstillers alleen zijn vaak geen oplossing bij langdurige pijn.”

We vertellen onze patiënten nu dat het niet altijd nodig of mogelijk is om helemaal geen pijn te hebben. Na een operatie bijvoorbeeld is het logisch dat je pijn hebt. Pijnstillers kunnen de pijn iets minder maken, zodat je kunt gaan oefenen met bewegen bijvoorbeeld. Maar ze zijn niet bedoeld om de pijn helemaal weg te krijgen.

Veel mensen hebben langdurig pijn. Die pijn kunnen we vaak niet weghalen. Sterke pijnstillers doen wel even hun werk, maar je hebt er steeds meer van nodig om van de pijn af te komen. Uiteindelijk help je mensen zo niet van hun problemen af. De situatie wordt dan eigenlijk erger. Daarom zoeken we voor onze pijnpatiënten nu vaker ondersteuning bij het leren leven met pijn. Voldoende beweging, begeleiding door een fysiotherapeut, muziek, mindfulness en zelfs het gebruik van virtual reality kan hierbij helpen.”