Elk nummer komt er een specialist aan het woord die je wat meer vertelt over het thema van Leef!-magazine.
Wist je dat je bij Bijwerkingencentrum Lareb klachten kunt melden waarvan je denkt dat die worden veroorzaakt door medicijnen? Ook informeert het Lareb over bijwerkingen. We spreken hierover met Agnes Kant, directeur van het Lareb.
Kant: “Elk medicijn kan bijwerkingen geven. Veel bijwerkingen kennen we uit onderzoek dat wordt gedaan voordat medicijnen worden toegelaten om te gebruiken. Maar we kennen ze dan nog niet allemaal. Sommige bijwerkingen worden pas bekend als het medicijn samen met een ander medicijn, of door veel mensen wordt gebruikt. En soms ontstaan bijwerkingen pas na langdurig gebruik. Ook komen weleens onverwacht positieve bijwerkingen naar voren, die weer tot nieuwe medicijnen kunnen leiden.
Sommige bijwerkingen verdwijnen na een paar dagen. Als je dat weet, is het makkelijker een behandeling vol te houden. Andere bijwerkingen zijn blijvend of kunnen zelfs gevaarlijk zijn. Als je medicijnen gebruikt is het daarom belangrijk dat je weet welke bijwerkingen een medicijn kent. Daarnaast is het goed om te weten welke ernstige bijwerkingen een medicijn kan hebben. Zodat je, mocht het nodig zijn, op tijd naar een dokter kunt gaan. Aan de andere kant is het ook niet fijn om onnodig ongerust te zijn over bijwerkingen. Daarom is duidelijke informatie belangrijk. Informatie over bijwerkingen kun je vinden in de bijsluiter of online op de website van Bijwerkingencentrum Lareb, apotheek.nl of in de Service Apotheek-app. Je arts of apotheker kan je er ook over vertellen.
Artsen, onderzoekers, medewerkers van farmaceutische bedrijven en apothekers melden bijwerkingen via hun officiële kanalen. Dat is zelfs verplicht bij ernstige bijwerkingen. Maar ook gebruikers van medicijnen kunnen een melding doen. Wanneer je vermoedt dat je door jouw medicijn klachten krijgt, kun je dit (vertrouwelijk) melden op de website van het Lareb. Een team van dokters en apothekers bekijkt de meldingen. Er wordt bijvoorbeeld gekeken of er meer van dit soort meldingen zijn, wanneer de bijwerking optreedt, of er meldingen zijn in andere landen en wat er uit onderzoek bekend is.
Ook kijken ze naar bijzondere situaties zoals gebruik van medicijnen door kinderen, ouderen of zwangere vrouwen. Die optelsom van vermoedens in de meldingen levert nieuwe informatie op. Zo kunnen nieuwe bijwerkingen bekend worden en gedeeld worden met alle zorgverleners en gebruikers.
Soms zijn een paar meldingen genoeg om tot een conclusie te komen. Zo kregen we bij coronavaccins een aantal meldingen van trombose in combinatie met een laag aantal bloedplaatjes (TTS). Omdat dit een bijzonder ziektebeeld is en er ook meldingen uit andere landen kwamen, werd in Europa gezamenlijk snel duidelijk wat het was en hoe deze bijwerking te behandelen. Dit leidde tot een advies om het vaccin van AstraZeneca alleen te geven aan mensen ouder dan 60 jaar. Ook werd snel duidelijk wat te doen in het geval deze aandoening zou optreden. Dat heeft mensenlevens gespaard.
“Het coronavaccin leidde ertoe dat meer mensen een melding aan ons doorgaven.”
Wat veel mensen niet weten is dat je bijwerkingen van gezondheidsproducten, zoals voedingssupplementen, ook bij ons kunt melden. Bij dit soort producten en medicijnen zonder recept, is het ook belangrijk het veilig gebruik ervan in de gaten te houden. Zo is er dankzij meldingen een wettelijk maximum gesteld aan de hoeveelheid vitamine B6 per pil, omdat veel mensen last kregen van een aandoening aan de zenuwen in handen en voeten (neuropathie).
Het coronavaccin leidde ertoe dat meer mensen een melding aan ons doorgaven. Dat is logisch, want bijna de hele volwassen bevolking is gevaccineerd. Er was veel aandacht voor het vaccin. En omdat veel mensen het vaccin kregen toegediend, kwamen er ook relatief veel bijwerkingen voor. Mensen zijn er ook meer mee bezig dan voorheen, bijvoorbeeld in het maken van de afweging tussen de veiligheid van de bescherming tegen corona en de kans op het ervaren van bijwerkingen nu of later. Dankzij het coronavaccin weten mensen ons beter te vinden. Hierdoor zien we ook bij andere medicijnen een stijging van het aantal meldingen. Dat geeft ons veel inzicht!
Vrouwen gebruiken vaak liever geen medicijnen tijdens de zwangerschap, maar soms kan het niet anders. Bijvoorbeeld wanneer je heel misselijk bent en dreigt uit te drogen. Of wanneer je een chronische aandoening hebt, zoals astma of diabetes en bij depressie. Het is ook slecht voor de baby wanneer de moeder niet gezond is. Het belangrijkste is dan ook om te weten of je een medicijn tijdens de zwangerschap veilig kunt gebruiken. Hierover is veel informatie te vinden op onze website. Lareb doet er ook onderzoek naar. Alle zwangere vrouwen kunnen aan dit onderzoek meedoen, ook wanneer ze geen medicijnen gebruiken. De vrouwen krijgen dan vragenlijsten toegestuurd tot het kindje 6 maanden oud is. Zo leren we meer over de veiligheid van medicijnen tijdens de zwangerschap en kunnen we het gebruik van medicijnen tijdens de zwangerschap steeds beter begeleiden.” Zwangere vrouwen kunnen zich aanmelden via: www.moedersvanmorgen.nl.
Meer info of een melding doen?
Kijk op: www.lareb.nl
Om meer inzicht te krijgen in bijwerkingen, werkt het Lareb samen met Service Apotheken. De apotheker vraagt mensen die een bepaald medicijn gebruiken dan om mee te werken aan een onderzoek genaamd ‘Bijwerkingenmonitor’. Diegenen krijgen via e-mail een aantal keer een vragenlijst toegestuurd. Dankzij dit soort onderzoek komen we er niet alleen achter welke bijwerkingen er zijn, maar ook hoe vaak ze optreden, hoe lang mensen last houden van een bijwerking en hoe belastend ze de bijwerking ervaren. Deze informatie is heel waardevol.
Kant: “Mijn verzoek aan alle lezers: Ontvang je een brief van jouw Service Apotheek met een uitnodiging om deel te nemen aan de Bijwerkingmonitor? Doe dan mee en draag bij aan de kennis over bijwerkingen.”
Google+