TIP 8
Stop nooit zomaar met je medicijnen. Je apotheker helpt je met een persoonlijk afbouwschema.
TIP 8
Stop nooit zomaar met je medicijnen. Je apotheker helpt je met een persoonlijk afbouwschema.
Hulp bij afbouwen van medicijnen
Stoppen met medicijnen tegen angst of depressie (antidepressiva) is een gevoelig proces. Als je goede begeleiding hebt, voorkom je vervelende gevolgen voor lichaam en geest. Apothekers Chantal van Uem en Eline van Oorschot van Service Apotheek Kalsdonk in Roosendaal gaan in gesprek met Simone Melis, adjunct-directeur van MIND over begeleiding bij antidepressiva en het belang van maatwerk.
Mensen gebruiken antidepressiva bij depressieve periodes, angstklachten of na een ingrijpende gebeurtenis. Waarom is het belangrijk om regelmatig te bekijken of je kunt stoppen?
Chantal: “Antidepressiva kunnen vervelende bijwerkingen hebben, zoals gewichtstoename, vermoeidheid of verminderd libido. Daarnaast leeft de hardnekkige mythe dat je lichaam bepaalde stoffen niet zelf aanmaakt, waardoor je voor altijd antidepressiva zou moeten slikken. Dat klopt gelukkig niet: je lichaam maakt deze stoffen wél aan. Met goede begeleiding ontdek je of stoppen mogelijk is.”
Veel mensen vinden dat spannend. Kan je uitleggen waarom?
Simone: “Het betekent afscheid nemen van iets dat je veiligheid en stabiliteit gaf. Gelukkig maakt goede begeleiding het proces veel minder eng. Het zorgt ook dat je niet verdwaalt in de bijwerkingen en ontwenningsverschijnselen.”
Kan je er een paar noemen?
Eline: “Als mensen abrupt stoppen (cold turkey), krijgen ze vaak pittige klachten zoals duizeligheid en misselijkheid. Zelfstandig stoppen kan ook leiden tot symptomen die lijken op de oorspronkelijke klachten. Daardoor denken mensen ten onrechte dat ze de medicijnen nodig hebben.”
Mensen die antidepressiva gebruiken kunnen altijd terecht bij hun apotheek om veilig af te bouwen. Maar Service Apotheek Kalsdonk en enkele zorgverzekeraars werken nu samen aan een speciale proef. Vertel eens?
Chantal: “Samen met huisartsen kijken we eerst welke mensen geschikt zijn voor de proef. De huisarts kent hun persoonlijke achtergrond namelijk het beste. Deze mensen nodigen we uit voor een uitgebreid intakegesprek in onze apotheek. We bespreken samen hoe lang iemand al antidepressiva gebruikt, waarom ze ooit zijn begonnen en waarom ze willen afbouwen. Daarop baseren we een heel persoonlijk afbouwschema.” Eline: “Mensen komen tussendoor regelmatig terug naar de apotheek voor een evaluatie. Zo kijken we hoe het gaat, bespreken we eventuele klachten en passen we het schema direct aan als dat nodig is. Echt maatwerk dus.”
Is er veel verschil in hoe mensen afbouwen?
Chantal: “Absoluut, geen mens is hetzelfde. De ene stopt zonder problemen vrij rap, terwijl een ander zelfs bij de kleinste verlaging intensieve begeleiding nodig heeft vanwege heftige ontwenningsklachten.”
Wat gebeurt er als iemand te snel gaat?
Eline: “Te snel afbouwen kan klachten veroorzaken die lijken op griep. Daarnaast zien we slapeloosheid en onrust. Soms denken mensen daardoor dat hun klachten terugkomen, terwijl het in werkelijkheid ontwenningsverschijnselen zijn.”
Simone: “Precies, daarom benadruk ik graag: als je rustig en zorgvuldig afbouwt onder begeleiding, gaat het in de meeste gevallen goed. De verhalen over heftige ontwenningsproblemen bestaan wel, maar dat zijn gelukkig uitzonderingen.”
Waarom is dit belangrijk?
Simone: “Wij zijn super enthousiast over deze aanpak. Het is fantastisch dat Service Apotheken zo aandachtig kijken naar iets wat nog te vaak vergeten wordt: heb je het medicijn eigenlijk nog nodig? Ze kijken bovendien verder dan alleen de pil, ze kijken naar de mens als geheel. Factoren zoals stress, leefstijl en persoonlijke omstandigheden spelen allemaal mee in het afbouwen. Dat maakt het project zo bijzonder.”
Wat is er nog nodig?
Eline: “Helaas krijgen apothekers nog niet betaald voor deze zorg, maar dat gaat hopelijk veranderen. Apotheekzorg valt nu onder het eigen risico, terwijl huisartsbegeleiding volledig vergoed wordt. Maar wat wij doen, bespaart kosten én levert een betere gezondheid op.”
Simone: “Helemaal mee eens. De financiële prikkel in het huidige systeem stimuleert vooral het blijven gebruiken van medicijnen, omdat apotheken nu eenmaal betaald krijgen voor het afleveren ervan. Als we mensen goed willen helpen, moet de beloning ook liggen bij het zorgvuldig begeleiden van afbouwen. Als dat lukt, richten we het systeem in rondom de behoeften van medicijngebruikers. Uiteindelijk wordt iedereen daar beter van, letterlijk en figuurlijk.”
Hulp bij afbouwen van medicijnen
Stoppen met medicijnen tegen angst of depressie (antidepressiva) is een gevoelig proces. Als je goede begeleiding hebt, voorkom je vervelende gevolgen voor lichaam en geest. Apothekers Chantal van Uem en Eline van Oorschot van Service Apotheek Kalsdonk in Roosendaal gaan in gesprek met Simone Melis, adjunct-directeur van MIND over begeleiding bij antidepressiva en het belang van maatwerk.
Mensen gebruiken antidepressiva bij depressieve periodes, angstklachten of na een ingrijpende gebeurtenis. Waarom is het belangrijk om regelmatig te bekijken of je kunt stoppen?
Chantal: “Antidepressiva kunnen vervelende bijwerkingen hebben, zoals gewichtstoename, vermoeidheid of verminderd libido. Daarnaast leeft de hardnekkige mythe dat je lichaam bepaalde stoffen niet zelf aanmaakt, waardoor je voor altijd antidepressiva zou moeten slikken. Dat klopt gelukkig niet: je lichaam maakt deze stoffen wél aan. Met goede begeleiding ontdek je of stoppen mogelijk is.”
Veel mensen vinden dat spannend. Kan je uitleggen waarom?
Simone: “Het betekent afscheid nemen van iets dat je veiligheid en stabiliteit gaf. Gelukkig maakt goede begeleiding het proces veel minder eng. Het zorgt ook dat je niet verdwaalt in de bijwerkingen en ontwenningsverschijnselen.”
Kan je er een paar noemen?
Eline: “Als mensen abrupt stoppen (cold turkey), krijgen ze vaak pittige klachten zoals duizeligheid en misselijkheid. Zelfstandig stoppen kan ook leiden tot symptomen die lijken op de oorspronkelijke klachten. Daardoor denken mensen ten onrechte dat ze de medicijnen nodig hebben.”
Mensen die antidepressiva gebruiken kunnen altijd terecht bij hun apotheek om veilig af te bouwen. Maar Service Apotheek Kalsdonk en enkele zorgverzekeraars werken nu samen aan een speciale proef. Vertel eens?
Chantal: “Samen met huisartsen kijken we eerst welke mensen geschikt zijn voor de proef. De huisarts kent hun persoonlijke achtergrond namelijk het beste. Deze mensen nodigen we uit voor een uitgebreid intakegesprek in onze apotheek. We bespreken samen hoe lang iemand al antidepressiva gebruikt, waarom ze ooit zijn begonnen en waarom ze willen afbouwen. Daarop baseren we een heel persoonlijk afbouwschema.”
Eline: “Mensen komen tussendoor regelmatig terug naar de apotheek voor een evaluatie. Zo kijken we hoe het gaat, bespreken we eventuele klachten en passen we het schema direct aan als dat nodig is. Echt maatwerk dus.”
Is er veel verschil in hoe mensen afbouwen?
Chantal: “Absoluut, geen mens is hetzelfde. De ene stopt zonder problemen vrij rap, terwijl een ander zelfs bij de kleinste verlaging intensieve begeleiding nodig heeft vanwege heftige ontwenningsklachten.”
Wat gebeurt er als iemand te snel gaat?
Eline: “Te snel afbouwen kan klachten veroorzaken die lijken op griep. Daarnaast zien we slapeloosheid en onrust. Soms denken mensen daardoor dat hun klachten terugkomen, terwijl het in werkelijkheid ontwenningsverschijnselen zijn.”
Simone: “Precies, daarom benadruk ik graag: als je rustig en zorgvuldig afbouwt onder begeleiding, gaat het in de meeste gevallen goed. De verhalen over heftige ontwenningsproblemen bestaan wel, maar dat zijn gelukkig uitzonderingen.”
Waarom is dit belangrijk?
Simone: “Wij zijn super enthousiast over deze aanpak. Het is fantastisch dat deze Service Apotheken zo aandachtig kijken naar iets wat nog te vaak vergeten wordt: heb je het medicijn eigenlijk nog nodig? Ze kijken bovendien verder dan alleen de pil, ze kijken naar de mens als geheel. Factoren zoals stress, leefstijl en persoonlijke omstandigheden spelen allemaal mee in het afbouwen. Dat maakt het project zo bijzonder.”
Wat is er nog nodig?
Eline: “Helaas krijgen apothekers nog niet betaald voor deze zorg, maar dat gaat hopelijk veranderen. Apotheekzorg valt nu onder het eigen risico, terwijl huisartsbegeleiding volledig vergoed wordt. Maar wat wij doen, bespaart kosten én levert een betere gezondheid op.”
Simone: “Helemaal mee eens. De financiële prikkel in het huidige systeem stimuleert vooral het blijven gebruiken van medicijnen, omdat apotheken nu eenmaal betaald krijgen voor het afleveren ervan. Als we mensen goed willen helpen, moet de beloning ook liggen bij het zorgvuldig begeleiden van afbouwen. Als dat lukt, richten we het systeem in rondom de behoeften van medicijngebruikers. Uiteindelijk wordt iedereen daar beter van, letterlijk en figuurlijk.”
Afbouwen van andere medicijnen
Er zijn meer medicijnen waar begeleiding belangrijk is als je wilt afbouwen. Bijvoorbeeld bij medicijnen tegen slapeloosheid, pijn of het gebruik van medicijnzalven (corticosteroïden). Ook dan is een persoonlijk afbouwschema belangrijk om klachten of terugval te voorkomen. Bespreek het met je apotheker als je medicijnen wilt afbouwen.
Over MIND
Lees meer over Mind op www.wijzijnmind.nl en bij de puzzelopbrengst.